90. rocznica powrotu Górnego Śląska do Polski

Sejm uczcił 90. rocznicę powrotu części Górnego Śląska do odradzającego się państwa polskiego. „Niech pamięć o śląskich bohaterach będzie zawsze żywa i niech staną się oni wzorem dla wszystkich pokoleń Polaków” - czytamy w uchwale. 16 lipca minie 90 lat od uroczystości zjednoczenia śląskich ziem z Polską.

Posłowie złożyli hołd tym, którzy walczyli o połączenie z Macierzą w trzech Powstaniach Śląskich. Uchwała upamiętnia wybitnych Ślązaków i jest wyrazem wdzięczności za ich zaangażowanie w umacnianie ducha narodowego oraz krzewienie mowy polskiej. W sposób szczególny Sejm uczcił pamięć działaczy plebiscytowych, przede wszystkim przywódcy III Powstania Śląskiego Wojciecha Korfantego.

- Każda uchwała Sejmu podejmowana w kontekście wydarzeń historycznych poza wymiarem symbolicznym ma również wymiar polityczny i tak również należy odczytywać dzisiejszą decyzję izby poselskiej. Oddanie przez posłów hołdu powstańcom śląskim z lat 1919-1921 to wskazanie, że ich ofiara położona na ołtarzu wspólnej Ojczyzny jest cały czas pamiętana. Szczególnie teraz, kiedy pewne środowiska polityczne stawiają zagrażające jednolitości państwa polskiego żądania autonomii dla Śląska – podkreśla w rozmowie z NaszymDziennikiem.pl dr Maciej Wojtacki, wykładowca w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu.

Wykładowca zaznaczył jednocześnie, że duże znaczenie ma również to, że uchwała w tej sprawie została przyjęta przez Sejm przez aklamację, co wskazuje, że w sprawach tak fundamentalnych dla państwa jak jego spójność terytorialna przedstawiciele Narodu są jednomyślni.

Zorganizowany w celu wyznaczenia nowych granic plebiscyt na Śląsku odbył się 20 marca 1921 r. W głosowaniu mogły wziąć udział także osoby, które wcześniej wyemigrowały z tych terenów. W związku ze ściągnięciem z Niemiec blisko 200 tys. emigrantów głosujący za przynależnością do Polski znaleźli się w mniejszości, stanowiąc 40,3 proc.

Komisja plebiscytowa przyznała prawie cały obszar Niemcom. Jednak po ostatnim Powstaniu Śląskim zdecydowano o korzystniejszym dla Polski podziale. Z obszaru plebiscytowego przyłączono 29 proc. ziem i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna.

- Dla odrodzonej po przeszło wiekowej niewoli Rzeczypospolitej Polskiej odzyskanie Śląska miało szczególne znaczenie. Na czoło wysuwają się kwestie gospodarcze. Województwo śląskie (od 1920) było najlepiej rozwiniętą pod względem gospodarczym częścią II RP, skąd pochodziła przeszło połowa produkcji przemysłowej w zakresie górnictwa i hutnictwa. Dlatego też wszelkie inwestycje związane ze wzmocnieniem łączności Śląska z Macierzą (między innymi magistrala kolejowa łącząca te tereny z Gdynią) były przez ówczesne władze traktowane priorytetowo – dodaje dr Maciej Wojtacki.

16 lipca 1922 r. odbyła się w Katowicach uroczystość zjednoczenia Górnego Śląska z Polską. Podpisano wówczas Akt Objęcia Górnego Śląska. We wrześniu odbyły się wybory do Sejmu Śląskiego, którego funkcjonowanie w ramach autonomii gwarantowała ustawa konstytucyjna.

- Trzeba jednak podkreślić, że przez cały okres międzywojenny kwestia przynależności Śląska, posiadającego autonomię, określona w ustawie konstytucyjnej z 15 lipca 1920 r. zawierającej statut organiczny województwa śląskiego, była tematem licznych prac naukowych, popularnonaukowych i niezliczonej ilości artykułów prasowych. Podkreślano rolę Powstań Śląskich, odrodzenie się świadomości narodowej wśród Ślązaków, podkreślając ogromny wkład między innymi Wojciecha Korfantego. Szczególną pamięcią otaczano ofiary tamtych wydarzeń, między innymi lekarza Andrzeja Mielęckiego – przypomina w rozmowie z NaszymDziennikiem.pl wykładowca w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej.

Autonomiczne województwo śląskie z sejmem i skarbem stanowiło nieodłączną część Rzeczypospolitej, mimo że w okresie przejściowym - do 1937 r. - obowiązywały tam prawa gwarantowane ludności polskiej i niemieckiej na całym Górnym Śląsku przez polsko-niemiecką konwencję, nazywaną genewską lub górnośląską.

Marta Milczarska

Za:

http://www.naszdziennik.pl/polska-kraj/3816,90-rocznica-powrotu-gornego-slaska-do-polski.html

PS
Szkoda, że wszystko kończy się na bezproduktywnych uchwałach, a nie na realnych czynach.