czeka locuta causa finita

...czyli – CzeKa locuta, causa finita.

I. Wczoraj i dzisiaj.

Maj, roku 1856. Nowy Car Wszechrosji, Aleksander II, przybywa do Warszawy. Car, w przeciwieństwie do swego ojca – ultrazachowawczego Mikołaja II, zwanego „żandarmem Europy”, ma opinię reformatora. Ośmieleni tym Polacy wysyłają przed monarsze oblicze delegację z pokorną supliką delikatnego poluzowania rozlicznych samodzierżawnych...