Wielka Polska prof. Andrzej Nowak Polski patriotyzm wieku niewoli: trzy formuły? [2]

Racje zachowania wolności wewnętrznej – w republikańskim, tradycyjnym w Rzeczypospolitej od XVII wieku rozumieniu

– miały bronić się jako fundamentalny element tożsamości tej ojczyzny, z którą identyfikowali się jej defensorzy.

Reformy głębiej podkopujące ten fundament były stanowczo odrzucone jako groźne dla wolnego ustroju.

A groźba zewnętrzna i związane z nią uzasadnienie niejako stanu wyjątkowego,

domagającego się ograniczenia wolności wewnętrznej dla umocnienia zdolności obronnej i siły państwa

na międzynarodowej arenie?

Odpowiedź na to pytanie Rzewuski zostawiał obywatelskiej cnocie, a nie reformom,

które mogły samo źródło tej cnoty – przywiązanie do wolnego ustroju – podkopać.

Ojczyznę utożsamiał z tym ustrojem, jaki przekazała tradycja.