Paschalne Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego

" Obchody Paschalnego Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego rozpoczynają się wieczorną mszą świętą Wieczerzy Pańskiej, celebrowaną w Wielki Czwartek, kończą zaś - nabożeństwem nieszporów, odprawianym w Niedzielę Wielkanocną. Nazwy Triduum Paschalne używa się od 1929 roku; wcześniej mówiono o Triduum Sacrum . Łacińskie słowo triduum oznacza dokładnie 'trzy dni'. Tradycja Kościoła rzymskokatolickiego pozwala jednakże rozumieć triduum również jako trzy fazy misterium Odkupienia. Etap pierwszy to pożegnalna uczta, zwana Ostatnią Wieczerzą, oraz zapowiedz ofiary; etap drugi - wydarzenia Wielkiego Piątku, zakończone śmiercią Chrystusa na krzyżu; część trzecia - spoczynek w grobie i cud zmartwychwstania. Nie jest to już okres przygotowania, lecz czas bezpośredniego uczestnictwa w celebracji świąt.

Chrześcijańskie Swięta Wielkanocne nawiązują do Paschy - największych uroczystości religii żydowskiej. Odpowiednikiem aramejskiego słowa pascha jest w języku hebrajskim nazwa pesach, bliska znaczeniowo polskiemu wyrazowi przejście. W okresie przed ukształtowaniem się narodu izraelskiego ludy pogańskie obchodziły na wiosnę święto pasterskie. Zgodnie z wierzeniami ludowymi zabijano wówczas zwierzę i jego krwią skraplano namioty, aby zachować najbliższych i dobytek od wpływu złych mocy. Następująca pózniej uczta miała pogłębić więz rodzinną. Podczas posiłku należało całkowicie spożyć odpowiednio przyrządzone zwierzę - symbol życia; żadna jego cząstka nie powinna dostać się wrogim demonom. Swięto to zyskało w Izraelu nową treść teologiczną: upamiętniało ocalenie Izraelitów od ostatniej spośród plag egipskich (czyli śmierci pierworodnych synów i zwierząt) oraz wyjście narodu pod wodzą Mojżesza z niewoli egipskiej.

Najstarsze wiadomości o rodzeniu się ceremonii Triduum Paschalnego pochodzą z zapisków Egerii (albo Eterii), pobożnej niewiasty z Galii lub Hiszpanii, która to kobieta w IV wieku pielgrzymowała do miejsc świętych w Palestynie. Obowiązujące współcześnie przepisy liturgiczne zostały unormowane listem apostolskim papieża Pawła VI, opublikowanym 14 lutego 1969 roku (treści papieskiego tekstu pt. Mysterii paschalis celebrationem czyli Obchodzenie Misterium Paschalnego przypomniała w roku 1988 Kongregacja Kultu Bożego). Przeżycia Triduum Paschalnego stanowią jedną rozbudowaną całość; podkreślają one związek śmierci i zmartwychwstania Chrystusa."

Święte Triduum Paschalne jest to najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym Kościoła katolickiego.
Rozpoczyna się wieczorną Mszą św. w Wielki Czwartek, Msza Wieczerzy Pańskiej.
Paschą wywodzi się z hebr. paesah, co znaczy omijać, przejść Święto to jest wspomnieniem niewoli narodu izraelskiego w Egipcie. Wyjście z Egiptu poprzedziło rytualne spożycie baranka paschalnego.
Chrześcijanie wierzą, że Chrystus, kiedy spożywał ostatnią wieczerzę paschalną, wypełnił symbole starotestamentowe i że był Barankiem Paschalnym, który dopełnił zbawczej ofiary.

Pierwsze wzmianki o celebracji Wielkiego Tygodnia pochodzą z IV wieku. Aż do 1929 roku na określenie Triduum Paschalnego stosowano termin Triduum Sacrum. Obecnie używana nazwa pojawiła się w roku 1924.

W Wielki Czwartek sprawowana jest rano tylko jedna ofiara eucharystyczna, Msza Krzyżma świętego, celebrowana w kościele katedralnym przez biskupa i prezbiterów danej diecezji.
Podczas tej mszy świętej biskup błogosławi oleje chorych i katechumenów oraz konsekruje święte krzyżmo (olej zmieszany z balsemem, stosowany do namaszczeń m.in. przy bierzmowaniu, poświęceniu kościoła, święceniach kapłańskich).
Kapłani zabierają nowe oleje do swoich parafii, stare zaś się spala.

Msza św. wieczorna rozpoczyna Święte Triduum Paschalne.
To pamiątka Ostatniej Wieczerzy, w czasie której Jezus Chrystus ofiarował Bogu Ojcu pod postaciami chleba i wina swoje ciało i swoją krew, a następnie dał Apostołom do spożycia oraz nakazał im i ich następcom w kapłaństwie, by czynili to na Jego pamiątkę.
Ta msza święta ma szczególne znaczenie dla księży, gdyż w czasie ostatniej wieczerzy Chrystus ustanowił kapłaństwo i eucharystię, która jest jego istotą.
Msza św. ma swoją kolejność i charakter w większości tak jak inne msze. Różnice polegają na tym, że podczas hymnu Chwała na wysokości biją wszystkie dzwony w kościele.
Po zakończeniu hymnu milkną dzwony oraz organy, podczas Przeistoczenia można używać tylko drewnianych kołatek.
Po komunii św. przenosi się wszystkie puszki do "ciemnicy", umieszcza się tam również monstrancję z Ciałem Chrystusa, Tabernakulum jest puste, Wieczna lampka zgaszona, a ołtarz obnażony ze świec, mszału i obrusu.
Po modlitwie po komunii następuje zazwyczaj wręczenie kwiatów i upominków kapłanom.
Kapłani sprawują mszę św. w złotych ornatach.

Wielki Piątek
W dzień ten nie odprawia się mszy świętych, z wielkiego szacunku do ofiary Chrystusa poniesionej na krzyżu za grzechy świata.
Jest to dzień powagi, skupienia i ścisłego postu, w którym szczególnie czci się drzewo krzyża przez przyklęknięcie i ucałowanie.
Po raz ostatni odprawiana jest droga krzyżowa.
Centralnym punktem uroczystości tego dnia jest Liturgia Męki Pańskiej, składająca się z czterech elementów:
- Liturgia słowa; jest poprzedzona prostracją (leżeniem krzyżem) kapłana.
-1. czytanie Księga Izajasza 52,13 – 53,12 Prorok Izajasz przepowiada męki i cierpienia Mesjasza. "On dźwigał nasze boleści", "Jak baranek na rzeź prowadzony, jak owca niema wobec strzygących ją, tak on nie otworzył ust swoich"
Psalm 31 – "Ojcze w Twe ręce składam Ducha Mego"
2. czytanie Hbr 4,14-16; 5,7-9 śmierć na krzyżu jako zbawienie, dokonane przez najwyższego Arcykapłana – Chrystusa
* Męka Pańska wg św. Jana – czytana lub śpiewana z podziałem na role.
* Modlitwa Powszechna – modlitwa sięgająca starożytności chrześcijańskiej, stanowi ją 10 wezwań, z których każde składa się z wstępu, modlitwy w ciszy, oracji śpiewanej przez kapłana i aklamacji "amen", która jest wyrazem potwierdzenia ze strony ludu. Kolejne modlitwy są w intencji: Kościoła, papieża, służących kościołowi, katechumenów, jedności chrześcijan, Żydów, nie wierzących w Chrystusa, nie wierzących w Boga, rządzących państwami, strapionych i cierpiących.

Adoracja Krzyża – do prezbiterium przynosi się krzyż, który kapłan odsłania w trzech etapach, za każdym razem śpiewając: "Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata" (Ecce lignum Crucis, in que salus mundi pependit), na co ludzie odpowiadają: "Pójdźmy z pokłonem" (Venite adoramus). Można również procesjonalnie wnieść krzyż przez kościół i odśpiewać tą aklamację w trzech miejscach świątyni (przy wejściu, na środku i w prezbiterium). Następnie wierni oddają cześć odsłoniętemu krzyżowi, np. poprzez pocałunek. W tym czasie śpiewa się improperia.
* Komunia święta. Rozdawana jest z Hostii konsekrowanych w Wielki Czwartek. Liturgia Męki Pańskiej jest zatem odpowiednikiem bizantyjskiej "Liturgii uprzednio uświęconych Darów". Podczas komunii nakrywa się obrusem ołtarz oraz ustawia świece i mszał. Po komunii wszystko zostaje zniesione
* Procesja do Grobu Pańskiego. Zgodnie z wielowiekową tradycją na koniec liturgii Eucharystię przenosi się procesjonalnie do tabernakulum Grobu Pańskiego. Tam odbywa się wystawienie Najświętszego Sakramentu w monstrancji nakrytej przezroczytym białym welonem oraz krótka modlitwa, po której kapłan z ministrantami udaje się do zakrystii.

Wieczorem pod przewodnictwem papieża odbywa się Droga krzyżowa w rzymskim Koloseum.
Liturgię wielkopiątkową sprawuje się w ornacie czerwonym.
W liturgii trydenckiej kapłan używa czarnę kapę, którą zdejmuje na czas adoracji krzyża, zaś na obrzędy komunijne zdejmuje także czarną stułę i wkłada fioletowe szaty mszalne.
Na procesję do Grobu zdejmuje ornat i wkłada fioletową kapę.
Po Liturgii można odśpiewać (bez akompaniamentu organów) trzy części Gorzkich Żali.

Wielka Sobota
W tym dniu Kościół milczy - jest to czas wielkiej ciszy, skupienia i czuwania przy Grobie Pańskim.
Dawniej przed Liturgią Wigilii Paschalnej niszczono ołtarz i budowano nowy, współcześnie ołtarz zostaje obnażony, a kościoły sprzątane.
Istnieje też zwyczaj odwiedzania symbolicznych Grobów Pańskich w kościołach, a także grobów bliskich osób na cmentarzach.
Formalnie Wielka Sobota nie ma swojego nabożeństwa, a Liturgia Wigilii Paschalnej należy już do Niedzieli Zmartwychwstania (z uwagi na żydowski system dat, wg którego po zachodzie słońca w sobotę rozpoczyna się niedziela).

W Polsce i niektórych sąsiednich krajach tradycyjnie wierni przynoszą w tym dniu w koszach potrawy wielkanocne, aby je poświęcić albo zapraszają kapłana do domostwa, gdzie poświęcony zostaje stół z potrawami.
Wigilia Paschalna i Niedziela Wielkanocna [edytuj]
Starożytny symbol Chrystusa Zmartwychwstałego

Jest to czas świętowania zmartwychwstania Chrystusa. Dawniej Wielka Niedziela rozpoczynała się poranną mszą, rezurekcją (resurrectio łac. oznacza zmartwychwstanie), którą zapowiadało uroczyste bicie w dzwony, głoszące, że Chrystus zmartwychwstał. W związku z odnową liturgii i przywróceniem dawnych ceremonii Triduum, celebracja ta traci na znaczeniu na rzecz nocnej Liturgii Wigilii Paschalnej.

Liturgia Wigilii Paschalnej jest najważniejszą celebracją w roku.
Rozpoczyna się ona najwcześniej po sobotnim zmroku, a kończy się najpóźniej przed świtem niedzieli.
Składa się z czterech części:

* Liturgii Światła - Przed kościołem kapłan święci ogień, od którego zapala się paschał – symbol Chrystusa. Na świecy paschalnej kapłan kreśli krzyż i litery: Α (alfa) i Ω (omega). Oznacza to, że na początku był Bóg i on też przyjdzie na końcu jako miłosierny sędzia. Na paschale kapłan zapisuje bieżącą datę, chcąc podkreślić, że Chrystus przechodzi od punktu alfa (od stworzenia świata) do punktu omega (końca świata) historii zbawienia, która przechodzi również przez ten konkretny rok. Ponadto kapłan wbija w paschał pięć gwoździ (gron) symbolizujących pięć ran Chrystusa. Swoją symbolikę ma również światło świecy paschalnej, rozjaśniające mroki ciemnego kościoła, odwołuje się do Chrystusa, który rozprasza mroki ludzkiego życia, nadając mu sens, a także do stworzenia świata kiedy w mrokach ciemności rozbłysła światłość. Następnie diakon lub kapłan wnosi zapalony paschał do świątyni, zatrzymując się u progu, na środku i przed ołtarzem głównym śpiewając Światło Chrystusa. Następnie okadza paschał i śpiewa Exsultet – uroczyste Orędzie Wielkanocne zaczynające się od słów: "Weselcie się już zastępy Aniołów w Niebie..."
* Liturgii Słowa - W tym dniu przewidziane jest dziewięć czytań biblijnych: siedem starotestamentalnych, epistoła oraz ewangelia, które są przeplatane psalmami responsoryjnymi i modlitwami. Część czytań można pominąć, lecz zawsze należy przeczytać kluczowy urywek z Księgi Wyjścia, mówiący o przejściu przez Morze Czerwone. Po tym czytaniu lektor nie mówi "Oto słowo Boże", gdyż śpiewane po nim responsorium jest kontynuacją tego czytania.

Po ostatnim czytaniu ze Starego Testamentu i modlitwie, kapłan intonuje "Gloria", w trakcie którego biją dzwony, grają organy(kołatki zastępuje się dzwonkami i gongiem, po czym odmawia kolektę.
Następnie lektor odczytuje Epistołę, a później śpiewane jest uroczyste Alleluja i psalm responsoryjny.
Potem kapłan czyta Ewangelię i wygłasza homilię.

* Liturgii Chrzcielnej - Po homilii następuje liturgia chrzcielna w trakcie której śpiewana jest Litania do Wszystkich Świętych po niej celebrans błogosławi wodę chrzcielną, zanurzając w niej trzy razy paschał. Następnie jeśli jest taki zwyczaj udziela się chrztu katechumenom.
* Liturgii Eucharystycznej - Jej przebieg jest podobny do Liturgii Eucharystycznych innych niedziel, jednak kapłani odmawiają I Modlitwę Eucharystyczną.

Ceremonię kończy uroczysta procesja rezurekcyjna z Najświętszym Sakramentem. W niektórych kościołach procesja następuje nie po Wigilii Paschalnej, a przed pierwszą mszą poranną w niedzielę./
Rezyrekcja rozpoczyna się ona wtedy przy Grobie Pańskim, przy którym kapłan śpiewem oznajmia zmartwychwstanie Chrystusa. Po powrocie do kościoła odśpiewuje się uroczysty Hymn Te Deum, a kapłan błogosławi lud Najświętszym Sakramentem."
Powyższy tekst to cytaty oraz zdania własne.
Pogubiłem się, co jest co, więc na wszelki wypadek biorę wszystko jako jeden wielki, długi cytat, tylko nie wiem skąd!
pzdr
Obchody Paschalnego Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego rozpoczynają się wieczorną mszą świętą Wieczerzy Pańskiej, celebrowaną w Wielki Czwartek, kończą zaś - nabożeństwem nieszporów, odprawianym w Niedzielę Wielkanocną. Nazwy Triduum Paschalne używa się od 1929 roku; wcześniej mówiono o Triduum Sacrum . Łacińskie słowo triduum oznacza dokładnie 'trzy dni'. Tradycja Kościoła rzymskokatolickiego pozwala jednakże rozumieć triduum również jako trzy fazy misterium Odkupienia. Etap pierwszy to pożegnalna uczta, zwana Ostatnią Wieczerzą, oraz zapowiedz ofiary; etap drugi - wydarzenia Wielkiego Piątku, zakończone śmiercią Chrystusa na krzyżu; część trzecia - spoczynek w grobie i cud zmartwychwstania. Nie jest to już okres przygotowania, lecz czas bezpośredniego uczestnictwa w celebracji świąt.

Chrześcijańskie Swięta Wielkanocne nawiązują do Paschy - największych uroczystości religii żydowskiej. Odpowiednikiem aramejskiego słowa pascha jest w języku hebrajskim nazwa pesach, bliska znaczeniowo polskiemu wyrazowi przejście. W okresie przed ukształtowaniem się narodu izraelskiego ludy pogańskie obchodziły na wiosnę święto pasterskie. Zgodnie z wierzeniami ludowymi zabijano wówczas zwierzę i jego krwią skraplano namioty, aby zachować najbliższych i dobytek od wpływu złych mocy. Następująca pózniej uczta miała pogłębić więz rodzinną. Podczas posiłku należało całkowicie spożyć odpowiednio przyrządzone zwierzę - symbol życia; żadna jego cząstka nie powinna dostać się wrogim demonom. Swięto to zyskało w Izraelu nową treść teologiczną: upamiętniało ocalenie Izraelitów od ostatniej spośród plag egipskich (czyli śmierci pierworodnych synów i zwierząt) oraz wyjście narodu pod wodzą Mojżesza z niewoli egipskiej.

Najstarsze wiadomości o rodzeniu się ceremonii Triduum Paschalnego pochodzą z zapisków Egerii (albo Eterii), pobożnej niewiasty z Galii lub Hiszpanii, która to kobieta w IV wieku pielgrzymowała do miejsc świętych w Palestynie. Obowiązujące współcześnie przepisy liturgiczne zostały unormowane listem apostolskim papieża Pawła VI, opublikowanym 14 lutego 1969 roku (treści papieskiego tekstu pt. Mysterii paschalis celebrationem czyli Obchodzenie Misterium Paschalnego przypomniała w roku 1988 Kongregacja Kultu Bożego). Przeżycia Triduum Paschalnego stanowią jedną rozbudowaną całość; podkreślają one związek śmierci i zmartwychwstania Chrystusa."

Święte Triduum Paschalne jest to najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym Kościoła katolickiego.
Rozpoczyna się wieczorną Mszą św. w Wielki Czwartek, Msza Wieczerzy Pańskiej.
Paschą wywodzi się z hebr. paesah, co znaczy omijać, przejść Święto to jest wspomnieniem niewoli narodu izraelskiego w Egipcie. Wyjście z Egiptu poprzedziło rytualne spożycie baranka paschalnego.
Chrześcijanie wierzą, że Chrystus, kiedy spożywał ostatnią wieczerzę paschalną, wypełnił symbole starotestamentowe i że był Barankiem Paschalnym, który dopełnił zbawczej ofiary.

Pierwsze wzmianki o celebracji Wielkiego Tygodnia pochodzą z IV wieku. Aż do 1929 roku na określenie Triduum Paschalnego stosowano termin Triduum Sacrum. Obecnie używana nazwa pojawiła się w roku 1924.

W Wielki Czwartek sprawowana jest rano tylko jedna ofiara eucharystyczna, Msza Krzyżma świętego, celebrowana w kościele katedralnym przez biskupa i prezbiterów danej diecezji.
Podczas tej mszy świętej biskup błogosławi oleje chorych i katechumenów oraz konsekruje święte krzyżmo (olej zmieszany z balsemem, stosowany do namaszczeń m.in. przy bierzmowaniu, poświęceniu kościoła, święceniach kapłańskich).
Kapłani zabierają nowe oleje do swoich parafii, stare zaś się spala.

Msza św. wieczorna rozpoczyna Święte Triduum Paschalne.
To pamiątka Ostatniej Wieczerzy, w czasie której Jezus Chrystus ofiarował Bogu Ojcu pod postaciami chleba i wina swoje ciało i swoją krew, a następnie dał Apostołom do spożycia oraz nakazał im i ich następcom w kapłaństwie, by czynili to na Jego pamiątkę.
Ta msza święta ma szczególne znaczenie dla księży, gdyż w czasie ostatniej wieczerzy Chrystus ustanowił kapłaństwo i eucharystię, która jest jego istotą.
Msza św. ma swoją kolejność i charakter w większości tak jak inne msze. Różnice polegają na tym, że podczas hymnu Chwała na wysokości biją wszystkie dzwony w kościele.
Po zakończeniu hymnu milkną dzwony oraz organy, podczas Przeistoczenia można używać tylko drewnianych kołatek.
Po komunii św. przenosi się wszystkie puszki do "ciemnicy", umieszcza się tam również monstrancję z Ciałem Chrystusa, Tabernakulum jest puste, Wieczna lampka zgaszona, a ołtarz obnażony ze świec, mszału i obrusu.
Po modlitwie po komunii następuje zazwyczaj wręczenie kwiatów i upominków kapłanom.
Kapłani sprawują mszę św. w złotych ornatach.

Wielki Piątek
W dzień ten nie odprawia się mszy świętych, z wielkiego szacunku do ofiary Chrystusa poniesionej na krzyżu za grzechy świata.
Jest to dzień powagi, skupienia i ścisłego postu, w którym szczególnie czci się drzewo krzyża przez przyklęknięcie i ucałowanie.
Po raz ostatni odprawiana jest droga krzyżowa.
Centralnym punktem uroczystości tego dnia jest Liturgia Męki Pańskiej, składająca się z czterech elementów:
- Liturgia słowa; jest poprzedzona prostracją (leżeniem krzyżem) kapłana.
-1. czytanie Księga Izajasza 52,13 – 53,12 Prorok Izajasz przepowiada męki i cierpienia Mesjasza. "On dźwigał nasze boleści", "Jak baranek na rzeź prowadzony, jak owca niema wobec strzygących ją, tak on nie otworzył ust swoich"
Psalm 31 – "Ojcze w Twe ręce składam Ducha Mego"
2. czytanie Hbr 4,14-16; 5,7-9 śmierć na krzyżu jako zbawienie, dokonane przez najwyższego Arcykapłana – Chrystusa
* Męka Pańska wg św. Jana – czytana lub śpiewana z podziałem na role.
* Modlitwa Powszechna – modlitwa sięgająca starożytności chrześcijańskiej, stanowi ją 10 wezwań, z których każde składa się z wstępu, modlitwy w ciszy, oracji śpiewanej przez kapłana i aklamacji "amen", która jest wyrazem potwierdzenia ze strony ludu. Kolejne modlitwy są w intencji: Kościoła, papieża, służących kościołowi, katechumenów, jedności chrześcijan, Żydów, nie wierzących w Chrystusa, nie wierzących w Boga, rządzących państwami, strapionych i cierpiących.

Adoracja Krzyża – do prezbiterium przynosi się krzyż, który kapłan odsłania w trzech etapach, za każdym razem śpiewając: "Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata" (Ecce lignum Crucis, in que salus mundi pependit), na co ludzie odpowiadają: "Pójdźmy z pokłonem" (Venite adoramus). Można również procesjonalnie wnieść krzyż przez kościół i odśpiewać tą aklamację w trzech miejscach świątyni (przy wejściu, na środku i w prezbiterium). Następnie wierni oddają cześć odsłoniętemu krzyżowi, np. poprzez pocałunek. W tym czasie śpiewa się improperia.
* Komunia święta. Rozdawana jest z Hostii konsekrowanych w Wielki Czwartek. Liturgia Męki Pańskiej jest zatem odpowiednikiem bizantyjskiej "Liturgii uprzednio uświęconych Darów". Podczas komunii nakrywa się obrusem ołtarz oraz ustawia świece i mszał. Po komunii wszystko zostaje zniesione
* Procesja do Grobu Pańskiego. Zgodnie z wielowiekową tradycją na koniec liturgii Eucharystię przenosi się procesjonalnie do tabernakulum Grobu Pańskiego. Tam odbywa się wystawienie Najświętszego Sakramentu w monstrancji nakrytej przezroczytym białym welonem oraz krótka modlitwa, po której kapłan z ministrantami udaje się do zakrystii.

Wieczorem pod przewodnictwem papieża odbywa się Droga krzyżowa w rzymskim Koloseum.
Liturgię wielkopiątkową sprawuje się w ornacie czerwonym.
W liturgii trydenckiej kapłan używa czarnę kapę, którą zdejmuje na czas adoracji krzyża, zaś na obrzędy komunijne zdejmuje także czarną stułę i wkłada fioletowe szaty mszalne.
Na procesję do Grobu zdejmuje ornat i wkłada fioletową kapę.
Po Liturgii można odśpiewać (bez akompaniamentu organów) trzy części Gorzkich Żali.

Wielka Sobota
W tym dniu Kościół milczy - jest to czas wielkiej ciszy, skupienia i czuwania przy Grobie Pańskim.
Dawniej przed Liturgią Wigilii Paschalnej niszczono ołtarz i budowano nowy, współcześnie ołtarz zostaje obnażony, a kościoły sprzątane.
Istnieje też zwyczaj odwiedzania symbolicznych Grobów Pańskich w kościołach, a także grobów bliskich osób na cmentarzach.
Formalnie Wielka Sobota nie ma swojego nabożeństwa, a Liturgia Wigilii Paschalnej należy już do Niedzieli Zmartwychwstania (z uwagi na żydowski system dat, wg którego po zachodzie słońca w sobotę rozpoczyna się niedziela).

W Polsce i niektórych sąsiednich krajach tradycyjnie wierni przynoszą w tym dniu w koszach potrawy wielkanocne, aby je poświęcić albo zapraszają kapłana do domostwa, gdzie poświęcony zostaje stół z potrawami.
Wigilia Paschalna i Niedziela Wielkanocna [edytuj]
Starożytny symbol Chrystusa Zmartwychwstałego

Jest to czas świętowania zmartwychwstania Chrystusa. Dawniej Wielka Niedziela rozpoczynała się poranną mszą, rezurekcją (resurrectio łac. oznacza zmartwychwstanie), którą zapowiadało uroczyste bicie w dzwony, głoszące, że Chrystus zmartwychwstał. W związku z odnową liturgii i przywróceniem dawnych ceremonii Triduum, celebracja ta traci na znaczeniu na rzecz nocnej Liturgii Wigilii Paschalnej.

Liturgia Wigilii Paschalnej jest najważniejszą celebracją w roku.
Rozpoczyna się ona najwcześniej po sobotnim zmroku, a kończy się najpóźniej przed świtem niedzieli.
Składa się z czterech części:

* Liturgii Światła - Przed kościołem kapłan święci ogień, od którego zapala się paschał – symbol Chrystusa. Na świecy paschalnej kapłan kreśli krzyż i litery: Α (alfa) i Ω (omega). Oznacza to, że na początku był Bóg i on też przyjdzie na końcu jako miłosierny sędzia. Na paschale kapłan zapisuje bieżącą datę, chcąc podkreślić, że Chrystus przechodzi od punktu alfa (od stworzenia świata) do punktu omega (końca świata) historii zbawienia, która przechodzi również przez ten konkretny rok. Ponadto kapłan wbija w paschał pięć gwoździ (gron) symbolizujących pięć ran Chrystusa. Swoją symbolikę ma również światło świecy paschalnej, rozjaśniające mroki ciemnego kościoła, odwołuje się do Chrystusa, który rozprasza mroki ludzkiego życia, nadając mu sens, a także do stworzenia świata kiedy w mrokach ciemności rozbłysła światłość. Następnie diakon lub kapłan wnosi zapalony paschał do świątyni, zatrzymując się u progu, na środku i przed ołtarzem głównym śpiewając Światło Chrystusa. Następnie okadza paschał i śpiewa Exsultet – uroczyste Orędzie Wielkanocne zaczynające się od słów: "Weselcie się już zastępy Aniołów w Niebie..."
* Liturgii Słowa - W tym dniu przewidziane jest dziewięć czytań biblijnych: siedem starotestamentalnych, epistoła oraz ewangelia, które są przeplatane psalmami responsoryjnymi i modlitwami. Część czytań można pominąć, lecz zawsze należy przeczytać kluczowy urywek z Księgi Wyjścia, mówiący o przejściu przez Morze Czerwone. Po tym czytaniu lektor nie mówi "Oto słowo Boże", gdyż śpiewane po nim responsorium jest kontynuacją tego czytania.

Po ostatnim czytaniu ze Starego Testamentu i modlitwie, kapłan intonuje "Gloria", w trakcie którego biją dzwony, grają organy(kołatki zastępuje się dzwonkami i gongiem, po czym odmawia kolektę.
Następnie lektor odczytuje Epistołę, a później śpiewane jest uroczyste Alleluja i psalm responsoryjny.
Potem kapłan czyta Ewangelię i wygłasza homilię.

* Liturgii Chrzcielnej - Po homilii następuje liturgia chrzcielna w trakcie której śpiewana jest Litania do Wszystkich Świętych po niej celebrans błogosławi wodę chrzcielną, zanurzając w niej trzy razy paschał. Następnie jeśli jest taki zwyczaj udziela się chrztu katechumenom.
* Liturgii Eucharystycznej - Jej przebieg jest podobny do Liturgii Eucharystycznych innych niedziel, jednak kapłani odmawiają I Modlitwę Eucharystyczną.

Ceremonię kończy uroczysta procesja rezurekcyjna z Najświętszym Sakramentem. W niektórych kościołach procesja następuje nie po Wigilii Paschalnej, a przed pierwszą mszą poranną w niedzielę./
Rezyrekcja rozpoczyna się ona wtedy przy Grobie Pańskim, przy którym kapłan śpiewem oznajmia zmartwychwstanie Chrystusa. Po powrocie do kościoła odśpiewuje się uroczysty Hymn Te Deum, a kapłan błogosławi lud Najświętszym Sakramentem."
pzdr
p.s.
Tekst zawiera cytaty oraz zdania własne, moje.
Pogubiłem się i nie wiem co jest co! i skąd!
Więc na wszelki wypadek proszę potraktować to jako jeden długi cytat!

pzdr