Powstanie. Co można było przewidzieć? Komu brakło rozsądku?

Że to była ostatnia szansa dla nas na wyjście zwycięsko z wojny, to było jasne. Że szansa była niezmiernie nikła - to też jasne. Ale przecież sami sobie daliśmy niedawno (1920) przykład jak można wykorzystać bardzo, bardzo nikłą szansę i wygrać to co wydaje się przegrane.

Że Sowieci nie pomogą.. To było (powinno być) jasne. „Współpraca” z sowietami w ramach akcji Burza pokazywała, że nie można liczyć na jakiekolwiek ich przyjazne działanie. A przecież, nawet patrząc od naszej strony: Powstanie, mimo że skierowane przeciwko Niemcom, miało jako główny cel uzyskanie politycznej pozycji do konfrontacji z Rosją.

Że Zachód nie pomoże.. To było do przewidzenia. Pomijając nawet techniczne możliwości związane o odległością, ich bierność można było wydedukować z obserwacji sytuacji politycznej. Sojusz Aliantów z Sowietami był jawny. Wiadomo było, że waga tego sojuszu dla Zachodu jest większa niż waga sojuszu z nami. A że wystawienie sojusznika do wiatru jest dla Zachodu normalnym działaniem wiedzieliśmy z doświadczenia.. Nie było na co liczyć!

Że Niemcy wymordują ludność cywilną i metodycznie zburzą Miasto kwartał po kwartale.. Tego bym nie przewidział. Wprawdzie przesłanki były. Wiadome było, co robili z ludnością żydowską. Wiadome było, że wojna była totalna i oszczędzać niczego nie będą. Ale, że w sytuacji kończącej się (na ich niekorzyść) wojny, skoncentrują się na zemście, zamiast na działaniach frontowych.. Może to jest jakiś idealizm, ale przecież Niemcy przystępowali do wojny z armią o której mówili „rycerska”. I stać ich było na rycerskie zachowania. Obrońcom Westerplatte oddali honory w uznaniu ich męstwa (a majorowi Sucharskiemu pozwolili nosić szablę w obozie jenieckim) i nie był to jakiś jedyny czy odosobniony przypadek potwierdzający ich przynależność do cywilizowanego świata. Wiadomo – wojna deprawuje, ale taka bezsensowna zemsta na Warszawie dla mnie nie byłaby do przewidzenia.

Przewidywałbym raczej, że Niemcy dostrzegą w Powstaniu szansę na odwrócenie biegu wojny (!). W ówczesnym układzie sił, Niemcy nie mogli już liczyć na uzyskanie militarnej przewagi. Jasne było, że te dwa walce, idące od wschodu i od zachodu zmiażdżą ich wcześniej czy (tylko troszkę) później. Jedyne co mogło ich uratować to jakieś cudowne obalenie tego układu. Coś co zachwiałoby wrogim dla nich sojuszem. Niemcy to rozumieli, bo podejmowali już wcześniej działania w celu jego rozbicia. (Na przykład sprytnie posługując się odnalezionymi grobami Katyńskimi.) Powstanie powinno być dla nich wręcz wymarzonym motywem. Wszak oni też wiedzieli (powinni wiedzieć), że rzeczywistym celem Powstania jest możliwość przeciwstawienia się Rosji. Gdyby w Berlinie ktokolwiek myślał strategicznie, zrozumiałby, że zwycięskie Powstanie jest szansą także dla nich, bo destabilizuje zabójczy układ. Polski Rząd w Warszawie w sierpniu 1944 roku byłby przede wszystkim kłopotem dla Zachodu. Alianci musieliby odkryć karty. Jawnie wesprzeć Polskę przeciwko Rosji lub tego wsparcia odmówić, czyli zerwać z nią sojusz. Wsparcie burzyłoby cały układu ze Stalinem, a jawna odmowa mogłaby skutkować załamaniem na froncie zachodnim i włoskim, gdzie Polacy stanowili realną siłę. A już tylko na froncie wschodnim to Rosjanie, a nie NIemcy musieliby straci dwa miesiące na pacyfikację Powstania.
Może to chichot losu ale, ..jedyny układ dający szansę wygranej dla Polski był też jedynym dla Niemiec.. tylko, że oni tego nie zauważyli w ICH obłędzie. Wszystko mogło się zdarzyć gdyby odpuścili Warszawie. Gdy Warszawę zdławili mogło się stać już tylko jedno..

Dziś już wiemy, jak srodze można się zawieść w ten sposób kalkulując.
Ale:
1. Czy ta kalkulacja jest obarczona większym ryzykiem niż wycofanie w 1920 roku oddziałów broniących Warszawy, po to by wykonać uderzenie znad Wieprza?
2. Czy zarzut głupoty, braku wizji i politycznego myslenia słusznie kierujemy pod adresem polskiego dowództwa?