Polaków Portret Własny

Pamiętacie jeszcze tamtą wystawę?

„Henryk Gucia nigdy nie zapomni jednego: kobieta stoi przed obrazem i szepcze: ‘Daj Boże, żebyśmy znowu tacy wolni byli’. Widział ją [.......] na wystawie ‘Polaków portret własny’. Na wystawie swojego życia, bo jedynej, na którą poszedł. Gucia: - Wszyscyśmy poszli. Jak ktoś nie był, to znaczy, że trzymał z nimi. Z komuną” ***

Zorganizował wystawę Marek Rostworowski w październiku 1979 roku w Muzeum Narodowym w Krakowie. Kto był, proszę - niech opisze swoje wrażenia.

Sama dostałam się na nią „po znajomości”, bo kolejki były niewiarygodne, ludzie jechali z całej Polski, w końcu władze nakazały zamknięcie.

Uważam, że była niesamowitym wydarzeniem. Pokazała dobitnie wielu Polakom, kim byli niegdyś. Była kolejnym milowym krokiem w budzeniu świadomości narodowej. To był niesamowity czas. Czasem myślę, że dziś należało by ją pokazać znowu....

***http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,42699,2351505.html#ixzz1SUdn7XRF

Aleksander Gierymski Trumna chłopska 1894-95. Olej na płótnie. 141 x 195 cm. Muzeum Narodowe w Warszawie.

Ja sfiksowałam pod tym obrazem. Dosłownie. Reprodukcja znana powszechnie, pokazywana w czytankach szkolnych, oczywiście z odpowiednim „ludowym” komentarzem. Po raz pierwszy zobaczyłam „na żywo”. I mnie zatkało – nie treść, ale coś, czego tu w notce też nie widać. Otóż cały obraz jest w odcieniu bladego różu, błękitu, jest zimny – i nagle ten rudy piesek na środku, który kompletnie zmienia odbiór całości. Genialne.

Albo tak przecież znane cykle Grottgera – „Żółtawy karton, kredka czarna, światła wydobyte białą” - też żadna reprodukcja nie oddaje tego, jak niesamowicie są narysowane......