Zawiedziony widz ogląda "Układ zamknięty"

Z filmu zmontowano kilka minut jako ilustrację, promującą zarazem „Układ zamknięty” i nową płytę Kultu. I było to kilka minut naprawdę wstrząsających, pozostawiających widza w stanie wręcz przytłoczenia. A film? Film wstrząśnie tą większością widzów, która mało zorientowana jest w polskich realiach i na co dzień zadowala się tym, co podane przed nos. Ale tę lepiej zorientowaną większość raczej zawiedzie. Tak naprawdę ten film system owszem, kopie w kostkę, ale zarazem tak bardzo skupia się na ludzkim pokazaniu postaci negatywnych, że przestają one budzić w widzu mocniejsze emocje. Może poza prokuratorem, który – cóż za przypadek – wygląda zupełnie jak Zbigniew Ziobro.

To ostatnie trochę łatwiej zrozumieć, gdy dowiemy się, że jednym ze sponsorów filmu był pan Janusz Kaczmarek. I jakoś o tą ciekawą okoliczność nie zapyta żadne prawice medium, rozpływające się nad demaskatorskim filmem.
Nie przekreślam „Układu zamkniętego”. Kilka scen jest naprawdę bardzo mocnych a intryga, póki pozostaje oparta na faktach, spełnia swoją rolę. Jednak im więcej autorzy dodają od siebie, zaszłości historycznych i rozterek moralnych, tym wszystko słabnie. Zjechana przez konserwatywnych estetów, a chwalona przeze mnie „Drogówka” była filmem o wiele bardziej wobec polskiej rzeczywistości krytycznym.

Do tego – lepiej zagranym. Aktorstwo jest tu słabe i nawet aktorzy starszego pokolenia na jakieś swoje wyżyny się tu nie wznoszą. Gajos najlepiej wypada w krótkich chwilach, gdy wypowiada się dla mediów i staje się na chwilę towarzyszem Winnickim. Kaczor – gdy zaczyna grać bardziej emocjonalnie. A ofiary? Są tak nijakie, może poza najstarszym ze wspólników, że jakoś specjalnie im nie współczujemy, a sceny drastyczne robią wrażenie swoją drastycznością właśnie, ale nie czułem przy nich emocji, które wywołałaby sympatia do bohaterów. Bardziej przekonujący jest oślizgły typ, osaczający najpierw jednego z bohaterów, a potem zrozpaczone rodziny. Dialogi zaś momentami są koszmarnie sztuczne.

Kilka scen, w tym sam początek, dawało trochę większą nadzieję, jednak większa część filmu to w zasadzie konwencja Teatru Telewizji. I cóż, pewnie sztuka byłaby lepsza, jednak miałaby mniejszy zasięg. Do tego nie wiadomo, czy kiedykolwiek ktoś pokazałby ją w telewizji.

Żeby było jasne: Nie posądzam twórców o złą wolę. To dobrze, że film został zrobiony. Problem mam raczej z entuzjazmem na wyrost nad filmem, który bardzo podoba się i dziennikarzom, i biznesmenom, i zaproszonym na premierę bardzo ważnym figurom. Które potem wygłaszają ładne, okrągłe zdania, gdy tymczasem, w Polsce AD 2013 niemal na żywo możemy śledzić, jak pokazana w filmie sytuacja się powtarza. Raz za razem i znowu.

Weźcie na ten film osoby, które widzą Polskę zbyt różowo. Ale czytając recenzje i artykuły w różnych adresowanych do konserwatywnego czytelnika pismach/portalach, pamiętajcie zarówno o głównym sponsorze filmu, jak i o tym panu z Trójmiasta, o którego udział w przedsięwzięciu przez grzeczność nikt twórców nie pyta.