50 rocznica śmierci Józefa Franczaka - Lalka

 Sierżant żandarmerii, uczestnik kampanii wrześniowej, akowskiej konspiracji. W 1944 r. wcielony do 2 armii LWP jako oficer. Służbę odbywa m.in. w Kąkolewnicy - Małym Katyniu, miejscu egzekucji licznych żołnierzy Polski Podziemnej, w styczniu 1945 dezerteruje z armii.
W 1946 r. aresztowany przez UB ucieka zabijając 4 funkcjonariuszy.
Dołącza do oddziału Brońskiego - Uskoka ze zgrupowania mjr Hieronima Dekutowskiego - Zapory. Zajmuje się likwidacją fukcjonariszy UB, MO i ich konfidentów.
Skutecznie ukrywa się przed UB do 1963 r. organizując siatkę ok. 200 osób (znajomych i nieznajomych) na małym terenie, którzy kolejno ukrywali go. W tym czasie bierze nieformalny ślub z Danutą Mazur, z którą będzie miał syna.
W celu rozpracowania Lalka UB zorganizowało siatkę ponad 100 agentów, która jednak była nieskuteczna. W kolejne amnestie nie wierzy, widząc, że nie obejmują one żołnierzy z grup likwidacyjnych.
Ostatecznie Lalek ginie w obławie UB 21 października 1963, zdradził go kuzyn jego narzeczonej Stanisław Mazur za 5 tys., równoważność pięciu robotniczych pensji. Ciało Lalka zostało pochowane bez głowy, którą odcięto.

Lalek to ostatni poległy w boju żołnierz Polski Podziemnej, ukrywał się przez 18 lat, z czego 13 lat samotnie. 17 marca 2008 prezydent Lech Kaczyński odznaczył Lalka Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Odznaczenie odebrał żyjący syn Lalka Marek, górnik z kopalni Bogdanka. 
Pseudonim Lalek wziął się prawdopodobnie z wyjątkowej elegancji Franczaka i dbałości o wygląd.

]]>http://www.dziennikwschodni.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20081114/MAGAZYN/278670441]]>